Thực đơn trường mầm non theo tiêu chuẩn dinh dưỡng. Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

Thực đơn trường mầm non luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh cũng như đội ngũ cán bộ, nhân viên, quản lý trường mầm non. Chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng đảm bảo cho trẻ phát triển thể chất khỏe mạnh, lanh lợi, có sức khỏe và trí tuệ để tham gia vào các hoạt động khác nhau trong cuộc sống.

Thực đơn trường mầm non cần đảm bảo 3 tiêu chí sau: Một là cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ theo từng giai đoạn, đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong khẩu phần ăn. Hai là: đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong quá trình chế biến thức ăn cho trẻ; sử dụng thực phẩm tươi sống, sơ chế sạch sẽ, nấu chín đồ ăn. Ba là: đa dạng khẩu phần ăn cho trẻ, giúp trẻ ăn uống ngon miệng, tăng cân và chiều cao đều đặn, đặc biệt là phù hợp với khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của trẻ trong từng độ tuổi. Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non được chế biến đa dạng, hấp dẫn, tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.

Dưới đây là cách lên thực đơn trường mầm non theo tiêu chuẩn dinh dưỡng mới nhất, tạo điều kiện chăm sóc trẻ chu đáo và đầy đủ về mặt dinh dưỡng, giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Có thể bạn cũng quan tâm :

• Chế độ dinh dưỡng cho trẻ ở trường mầm non
• Lập kế hoạch năm học trường mầm non theo mẫu mới nhất

Xây dựng khẩu phần ăn uống và thực đơn trường mầm non

1. Mục đích của việc xây dựng khẩu phần và thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

1.1 Khẩu phần và thực đơn

– Khẩu phần: Là suất ăn của một người trong một ngày nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể (protein, lipit, gluxit, vitamin, chất khoáng).

– Thực đơn: Là lương thực, thực phẩm được chế biến dưới dạng các món ăn trong từng bữa, từng ngày và hằng tuần.

1.2 Mục đích của việc xây dựng khẩu phần, thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

– Nhằm đảm bảo đầy đủ nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ và vệ sinh văn minh trong ăn uống để phòng tránh bệnh tật.

– Tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ nhà bếp đi chợ.

Trong từng giai đoạn phát triển của con người, đặc biệt đối với trẻ em, tùy theo tình trạng sức khỏe và trạng thái hoạt động, khoa học về dinh dưỡng đã có những quy định về khẩu phần và xây dựng khẩu phần cho các đối tượng ở từng chế độ ăn.

Cần dựa vào một số nguyên tắc chính để xây dựng khẩu phần, thực đơn và vận dụng nguyên tắc thay thế các loại thực phẩm với nhau để đảm bảo giá trị của khẩu phần.

Tùy theo khả năng cung cấp thực phẩm ở địa phương và tùy thuộc vào thời tiết, mùa để xây dựng cho trẻ một khẩu phần hợp lý và đầy đủ chất dinh dưỡng.

2. Nguyên tắc xây dựng khẩu phần và thực đơn trường mầm non

– Đảm bảo cho khẩu phần đáp ứng đủ về nhu cầu năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết.

– Đảm bảo tỷ lệ cân đối giữa các chất sinh năng lượng. Cân đối tỷ lệ đạm động vật và thực vật, mỡ động vật và dầu thực vật, cân đối các loại vitamin và chất khoáng.

– Đảm bảo khẩu phần của trẻ ở trường mầm non: lứa tuổi nhà trẻ chiếm 60-70% khẩu phần cả ngày và mẫu giáo 50-60% khẩu phần cả ngày.

Trong đó tỷ lệ: Bữa trưa: 30-35%

                         Bữa chiều: 25-30%

                         Bữa phụ: 1/2 bữa chính

 – Thực đơn được xây dựng theo từng ngày, tuần, tháng và theo mùa để điều hòa thực phẩm.

– Xây dựng thực đơn cho nhiều ngày cần thay đổi món ăn cho trẻ đỡ chán và đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng. Khi thay đổi cần đảm bảo thay thế thực phẩm trong cùng một nhóm (ví dụ: thay thịt bằng cá, trứng hoặc tôm,…) hoặc phối hợp các thực phẩm thay thế để đạt được giá trị dinh dưỡng tương đương.

– Thay đổi thực đơn trường mầm non không chỉ đơn thuần thay đổi thực phẩm mà cần thay đổi dạng chế biến trong cùng một loại thực phẩm (như, luộc, kho, rào, dán, hấp,…).

– Trong cùng một bữa ăn nên sử dụng thực phẩm giống nhau cho các chế độ ăn để tiện cho cán bộ nhà bếp đi chợ, nhưng lưu ý nhu cầu của từng độ tuổi và cách chế biến phù hợp.

– Có thực đơn của bữa chính, bữa phụ phù hợp với mức đóng góp.

3. Các bước xây dựng khẩu phần và thực đơn trường mầm non

3.1 Các bước xây dựng khẩu phần ăn

– Tính năng lượng, lượng protein và các chất dinh dưỡng khác của khẩu phần cho một bữa chính của một trẻ theo độ tuổi tương ứng với mỗi chế độ ăn.

– Tính lượng gạo và thực phẩm giàu đạm cho một suất ăn.

– Bổ sung vitamin và các chất khoáng bằng các loại rau.

– Bổ sung năng lượng bằng mỡ động vật, dầu thực vật hoặc đường.

– Thêm gia vị.

3.2 Các bước xây dựng thực đơn

– Xác định số ngày trẻ ăn trong tuần và số bữa ăn trong ngày của từng chế độ ăn (số bữa chính, bữa phụ).

– Chọn thực phẩm giàu đạm động vật và thực vật.

– Chọn các loại rau.

– Chọn cách chế biến thành món ăn cho từng chế độ ăn. Chế độ ăn cơm cần đảm bảo có món canh và món mặn.

– Cho gia vị vào các món ăn (nước mắm, hành,…).

– Chọn món ăn cho bữa phụ.

Ví dụ một khẩu phần của trẻ mẫu giáo lớn tại trường mầm non

Định lượng: 100 suất

Thực đơn	Kcal	%	Tên món ăn	Nguyên liệu chính
Bữa chính sáng	389,9	48,7	Cơm Đậu, thịt sốt cà chua Su su nấu thịt gà	Gạo tẻ Đậu phụ, thịt lợn, thịt gà, su su, cà chua, hành. Sữa bột, đường, sữa bò.
Bữa phụ	89	11,1	Sữa đậu nành	Đậu tương, đường kính.
Bữa chiều	321,7	40,2	Bún riêu cua Bánh quy	Bún, cua, me quả, cà chua, bánh quy.

 Ví dụ về giá trị dinh dưỡng của một khẩu phần

TT	Tên thực phẩm	Số lượng (kg)	Lượng được tính (kg)	Protein	Lipit	Gluxit	Kcal
1	Gia vị	0,05	0,3
2	Mắm	0,3	0,6	21,3	87,0
3	Sữa bột	0,6	0,5	162	156	226,8	2970,0
4	Sữa bò	0,5	1,6	40,5	44	280	1725,0
5	Đường kính	1,6	0,3	1588,8	6512,0
6	Dầu thực vật	0,3	4,93	299,1	2781,0
7	Gạo tẻ	5,0	2,5	374,7	49,3	3756,7	17402,0
8	Bánh quy	2,5	19	175	120	1915	9675,0
9	Bún	19	1,37	323	4883	21280,0
10	Thịt sấn	1,4	1,76	226,1	294,6	3671,6
11	Nạc vai	1,8	0,65	334,4	123,2	2516,8
12	Gà	1,5	2,0	145,6	48,8	1053,0
13	Cua đồng	4,0	2,4	106	38,0	780,0
14	Su su	3,0	0,5	17,1	119,7	570,0
15	Cà chua	3,0	0,5	17,1	119,7	570,0
16	Me quả	0,6	3,6	9,7	24,5	137,7
17	Đậu phụ	24 bìa	0,4	392,4	194,4	25,2	3528,0
18	Hành hoa	0,5	1,18	5,2	17,2	92,0
19	Đậu tương	1,2	401,2	217,1	290,3	4849,8
Cộng		2753,4	1584,5	13216,0	80063,8
Bình quân 1 trẻ		14,1%	18,3%	67,6%	800,6 kacl

Ví dụ về thực đơn trường mầm non

Thực đơn cho trẻ lứa tuổi nhà trẻ

Thực đơn cho trẻ nhà trẻ (thực đơn mùa hè)

Bữa	Chế độ ăn	Thứ 2	Thứ 3	Thứ 4	Thứ 5	Thứ 6
Sáng	Bột	Bột cá Rau cải	Bột thịt lợn Cà rốt	Bột thịt bò Rau ngót	Bột tôm Bí xanh	Bột thịt lợn Rau ngót
	Cháo	Cháo cá Rau cải	Cháo thịt lợn Cà rốt	Cháo thịt bò Rau ngót	Cháo tôm Bí xanh	Cháo thịt lợn Rau ngót
	Cơm	Cá sốt cà chua Canh rau cải nấu thịt	Thịt, đậu phụ om cà chua Canh bí xanh nấu thịt	Thịt bò xào rau củ hỗn hợp Canh rau ngót nấu thịt	Thịt băm viên sốt cà chua Canh rau ngót nấu thịt	Đậu phụ nhồi thịt, trứng Canh rau ngót nấu thịt
Phụ	Bột	Bú mẹ Nước đu đủ nghiền	Bú mẹ Chuối nghiền	Bú mẹ Bột đầu đường	Bú mẹ Nước dưa hấu nghiền	Bú mẹ Sữa đậu nành
	Cháo	Đu đủ	Chuối	Chè đậu đường	Dưa hấu	Sữa đậu nành
	Cơm	Đu đủ	Chuối	Chè đậu đường	Dưa hấu	Sữa đậu nành
Chiều	Bột	Bột thịt lợn rau dền	Bột trứng gà, giá đỗ xanh	Bột lạc vừng, bí đỏ	Bột thịt gà, rau củ thập cẩm	Bột đậu đỏ
	Cháo	Cháo thịt lợn rau dền	Cháo trứng gà giá đỗ	Cháo đậu đỗ, lạc vừng, bí đỏ	Cháo thịt gà, rau củ thập cẩm	Cháo đậu xanh
	Cơm	Thịt xào rau củ hỗn hợp Canh rau dền	Trứng đúc thịt Canh hến rau	Muối lạc vừng Canh sườn nấu rau củ thập cẩm	Phở gà	Thịt lợn băm rim Canh dưa nấu cá

Thực đơn cho trẻ nhà trẻ (thực đơn mùa đông)

Bữa	Chế độ ăn	Thứ 2	Thứ 3	Thứ 4	Thứ 5	Thứ 6
Sáng	Bột	Bột cá Cà rốt Bắp cải	Bột tôm Rau cải cúc	Bột thịt bò Cà rốt Khoai tây	Bột cua Rau cải	Bột thịt lợn Cà rốt Su hào
	Cháo	Cháo cá Cà rốt Bắp cải Thìa là	Cháo tôm Rau cải cúc	Cháo thịt bò Cà rốt Khoai tây	Cháo cua Rau cải	Cháo thịt lợn Cà rốt Su hào
	Cơm	Cá viên xào Canh rau cải bắp nấu thịt	Thịt, đậu phụ om cà chua Canh tôm nấu rau cải cúc	Thịt bò xào rau củ hỗn hợp Canh trứng cà chua	Trứng chim cút kho thịt Canh cua rau	Giá đậu xanh xào thịt Canh sườn khoai tây
Phụ	Bột	Bú mẹ Chuối	Bú mẹ Cam	Bú mẹ Bột đậu đường	Bú mẹ Chuối	Bú mẹ Sữa đậu nành
	Cháo	Chuối	Cam	Chè đậu đường	Chuối	Sữa đậu nành
	Cơm	Chuối	Cam	Chè đậu đường	Chuối	Sữa đậu nành
Chiều	Bột	Bột thịt lợn Rau cải	Bột trứng gà Giá đỗ xanh	Bột lạc vừng Bí đỏ	Bột thịt gà Rau củ thập cẩm	Bột đậu Đường kính
	Cháo	Cháo thịt Rau cải	Cháo trứng gà Giá đỗ	Cháo đậu đỗ lạc vừng Bí đỏ	Cháo thịt gà Rau củ thập cẩm	Cháo đậu xanh đường
	Cơm	Thịt xào rau củ hỗn hợp Canh rau cải	Trứng đúc thịt Canh sườn ninh su hào	Muối lạc vừng Canh sườn nấu rau củ thập cẩm	Phở gà	Thịt lợn băm viên rán Canh dưa nấu cá

Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

Thực đơn mùa hè cho trẻ mẫu giáo

Bữa	Thứ 2	Thứ 3	Thứ 4	Thứ 5	Thứ 6
Chính	Cá sốt cà chua Canh rau cải nấu thịt	Thịt, đậu phụ om cà chua Canh tôm nấu bí xanh	Thịt bò xào rau củ hỗn hợp Canh rau ngót nấu thịt	Giá đậu xanh xào thịt Canh cua, nấu rau đay mồng tơi	Đậu phụ nhồi thịt trứng Canh trai/hến nấu rau
Phụ (xế)	Quả chín Sữa đậu nành	Bánh mì Sữa	Chè đậu đường	Dưa hấu Sữa đậu nành	Mì thịt

 Thực đơn mùa đông cho trẻ mẫu giáo

Bữa	Thứ 2	Thứ 3	Thứ 4	Thứ 5	Thứ 6
Chính	Cá viên xào Canh rau cải nấu thịt	Thịt đậu phụ om cà chua Canh tôm nấu rau cải cúc	Thịt bò xào rau củ hỗn hợp Canh đậu phụ cà chua	Trứng chim cút kho thịt Canh cua rau	Giá đậu xanh xào thịt Canh khoai tây, cà rốt, su sào
Phụ (xế)	Quả chín Sữa đậu nành	Mì cua Cam	Chè đậu đường	Bánh chay Sữa đậu nành	Cháo thịt Chuối

Trên đây là ví dụ điển hình về thực đơn trường mầm non cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ. Thực đơn trường mầm non được xây dựng hết sức đa dạng, phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng của trẻ ở từng độ tuổi, cách thức chăm sóc trẻ em về mặt dinh dưỡng của mỗi trường mầm non, cách thức lựa chọn và chế biến thực phẩm.

Trường mầm non có thể sử dụng đa dạng các nguồn thực phẩm, chế biến nhiều món ăn đa dạng hấp dẫn, nhưng điều cốt lõi là phải đảm bảo tính cân bằng và đầy đủ chất dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non tạo điều kiện chăm sóc trẻ tốt nhất về mặt dinh dưỡng, không chỉ mang đến cho trẻ những bữa ăn ngon, bổ dưỡng mà còn giúp trẻ phát triển một cách khỏe mạnh và lanh lợi.

Thực đơn cho trẻ ở trường mầm non được chia sẻ tại Blog Nuôi dạy trẻ. Các bậc phụ huynh, giáo viên mầm non, cán bộ nhân viên làm việc trong lĩnh vực dinh dưỡng trường mầm non có thể truy cập website: https://nuoidaytre.com.vn để tham khảo thực đơn mẫu.