Thực đơn cho bé 1 tuổi mau lớn, thông minh
Thực đơn cho bé 1 tuổi luôn là tìm kiếm số một của các bậc phụ huynh. Đa số những người lần đầu làm cha mẹ có chung thắc mắc: cho con ăn món gì để thông minh, khỏe mạnh.
Trẻ em từ 1 tuổi trở đi có xu hướng vận động mạnh mẽ, tự đứng vững trên đôi chân của mình, tập leo trèo lên xuống, chập chững bước đi, tập nói, tự chơi một mình, thậm chí là chạy nhảy tốt ở giai đoạn sau này. Trẻ được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng có cơ thể khỏe mạnh, vận động lanh lợi chắc chắn, nâng cao sức đề kháng của bản thân, qua đó giảm nguy cơ mắc các bệnh thông thường ở trẻ nhỏ. Thực đơn cho bé 1 tuổi có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất lẫn trí tuệ.
Có thể mẹ cũng quan tâm :
Bạn đang xem: Thực đơn cho bé 1 tuổi mau lớn, thông minh
- Cách nấu cháo cho trẻ 1 tuổi ăn ngon miệng, chóng lớn
- Thực đơn cho trẻ 1 tuổi biếng ăn. Những vấn đề cần quan tâm
Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 1 tuổi
Đặc điểm phát triển thể chất của trẻ 1 tuổi
Trẻ 12 tháng tuổi có đặc điểm phát triển thể chất như sau: Bé gái nặng trung bình từ 8-9kg, chiều cao từ 70-75cm, có 5-7 chiếc răng sữa nhỏ. Bé trai có xu hướng phát triển mạnh mẽ về mặt thể chất hơn so với bé gái, cân nặng trung bình đạt 9-10kg, chiều cao khoảng 74-80cm, có 6-8 chiếc răng sữa nhỏ.
Trẻ em giai đoạn này có thể tự đứng lên mà không cần sự giúp đỡ của người lớn, tập đi vài bước nhỏ (có trường hợp trẻ biết đi trước 12 tháng tuổi), nhiều bé có khả năng leo trèo cầu thang hoặc vịn thành ghế để ngồi lên,… Trẻ 12 tháng tuổi nhận diện tốt bố mẹ, ông bà, anh chị em ruột,… nói chung là những người thường xuyên ở bên cạnh bé.
Thời kỳ 1 tuổi là lúc trẻ bắt đầu phát triển mạnh mẽ về mặt ngôn ngữ, tuy nhiên khả năng này thể hiện vượt trội hơn ở bé gái. Đa số bé trai chậm nói và phát âm không rõ ràng bằng bé gái. Trẻ 1 tuổi có thể nói những từ đơn giản như bố, mẹ, bà, cá, có,… và hiểu ý của người khác trong lúc giao tiếp.
Trên đây là tiêu chí phát triển bình thường dành cho trẻ từ 12-13 tháng tuổi (gọi chung là trẻ 1 tuổi). Nếu chế độ ăn cho trẻ 1 tuổi cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đáp ứng yêu cầu năng lượng cấp thiết, thì trẻ có thể đạt được mốc phát triển cao hơn như vậy: trẻ có thể lực cao khỏe, đi đứng vững chắc, vận động nhanh nhẹn, chóng biết nói theo người lớn,…
Thực hiện chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi như thế nào?
Nếu như trẻ dưới 6 tháng tuổi bú sữa mẹ hoàn toàn, thì sau giai đoạn này trẻ bắt đầu làm quen với việc ăn dặm. Tuy nhiên, việc ăn dặm của trẻ trước 12 tháng tuổi và sau 12 tháng tuổi có sự khác biệt đáng kể. Trong giai đoạn 6-11 tháng tuổi trẻ chủ yếu ăn bột sữa, cháo và các loại rau củ quả xay nhuyễn, nhưng từ 12 tháng tuổi trở đi trẻ có thể ăn cháo hạt, rau củ quả cắt miếng hấp mềm, thức ăn sử dụng gia vị, thực phẩm chiết xuất từ sữa như: sữa chua, váng sữa, sữa công thức,…
Đối với trẻ bú mẹ hoàn toàn, thì vẫn duy trì chế độ sữa mẹ cho trẻ nhưng giảm dần cữ bú và thay vào đó là bữa ăn dặm. Sữa mẹ lúc này chỉ đóng vai trò là bữa ăn phụ, cung cấp nguồn dinh dưỡng bổ sung cho cơ thể. Dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi cần đa dạng và dồi dào hơn nữa, sao cho đáp ứng kịp thời tốc độ phát triển thể chất của trẻ.
Thực đơn cho bé 1 tuổi gồm 3 bữa chính/ngày là cháo hạt hoặc cơm nát tùy theo khẩu vị của mỗi trẻ, 2 bữa phụ là trái cây tráng miệng, nước ép hoa quả hoặc các sản phẩm làm từ sữa (sữa chua, váng sữa), uống kết hợp 500-600ml sữa mẹ (hoặc sữa công thức). Mặc dù trẻ trên 12 tháng tuổi có thể hấp thụ nguồn dinh dưỡng đa dạng đến từ các loại thịt, cá, tôm, cua, trứng, rau củ quả,… nhưng người lớn vẫn nên cho trẻ bú mẹ hoặc uống sữa công thức mỗi ngày.
Trong thành phần của sữa có nhiều dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ, mặt khác lại dễ dàng hấp thụ vào cơ thể, giúp trẻ mau lớn và có hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Chế độ ăn cho trẻ 1 tuổi không thể thiếu sữa, dù không phải là bữa ăn chính trong ngày nhưng sữa mẹ (hoặc sữa công thức) có tác dụng kích thích chuyển hóa chất dinh dưỡng bên trong cơ thể, khiến cho việc tiêu hóa thức ăn của trẻ trở nên thuận lợi hơn.
Cách lên thực đơn cho bé 1 tuổi
Thực đơn cho bé 1 tuổi được xây dựng trên cơ sở chế độ sinh hằng ngày, khả năng hấp thụ thức ăn, cũng như khẩu vị ăn uống của mỗi trẻ. Cha mẹ không nên áp dụng cứng nhắc bất kỳ chế độ dinh dưỡng nào cho con, mà phải có sự điều chỉnh thích hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
Dưới đây mẫu thực đơn tiêu chuẩn/ngày dành cho trẻ từ 1 tuổi trở lên, có thể áp dụng cho đến khi tròn 2 tuổi.
Mẫu thực đơn số 1:
Buổi sáng: 7h00 – Một bát cháo hạt nấu với thịt lợn, bí đỏ hoặc cà rốt.
9h30 – Uống 180-200ml sữa công thức (hoặc bú mẹ tùy thích).
Buổi trưa: 12h00 – Một bát cháo hạt nấu với thịt bò, khoai tây, cà rốt.
13h00 – Tráng miệng bằng trái cây, nước ép hoa quả, sữa chua hoặc váng sữa (tùy khẩu vị của trẻ).
Buổi chiều: 15h00 – Uống 180-200ml sữa công thức (hoặc bú mẹ tùy thích).
18h00 – Một bát cháo hạt nấu với cá, quả su su, dầu oliu.
21h00 – Uống 180-200ml sữa công thức.
Buổi đêm: Bú mẹ tùy ý.
Mẫu thực đơn số 2:
Buổi sáng: 7h00 – Một bát cháo hạt nấu với thịt gà, hạt sen, cà rốt.
9h30 – Uống 180-200ml sữa công thức (hoặc bú mẹ tùy thích).
Buổi trưa: 12h00 – Một bát cháo hạt nấu với cá, rau cải.
13h00 – Một miếng phomai hoặc một hộp chua sữa chua (váng sữa).
Buổi chiều: 15h00 – Ăn sinh tố chế biến từ trái cây (ví dụ như: sinh tố bơ, chuối, đu đủ, dưa hấu,…).
18h00 – Một bát cháo hạt nấu với chim bồ câu, bí đỏ.
21h00 – Uống 180-200ml sữa công thức.
Buổi đêm: Bú mẹ tùy ý.
Mẫu thực đơn số 3:
Buổi sáng: 7h00 – Một bát nui nấu với thịt lợn băm và rau cải.
9h30 – Uống 180-200ml sữa công thức (hoặc bú mẹ tùy thích).
Buổi trưa: 12h00 – Một bát cháo hạt nấu với cá hồi, rau cải bó xôi.
13h00 – Tráng miệng bằng trái cây hoặc nước ép hoa quả.
Buổi chiều: 15h00 – Một miếng phomai hoặc một hộp sữa chua (váng sữa).
18h00 – Một bát cháo hạt nấu với thịt bò, súp lơ.
21h00 – Uống 180-200ml sữa công thức.
Buổi đêm: Bú mẹ tùy ý.
Trong quá trình nấu cháo cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý hàm lượng dinh dưỡng có trong các loại thực phẩm khác nhau. Không nên cho trẻ ăn quá ít hoặc quá nhiều thức ăn/ngày, rèn luyện cho trẻ thói quen ăn uống đúng giờ và ăn hết khẩu phần của mình (trong giới hạn khả năng hấp thụ của trẻ).
Lưu ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mỗi ngày trẻ cần ăn đủ 40 gam gạo, 30 gam thịt (hoặc cá, tôm, cua), 1 quả trứng gà, 20 gam rau xanh, 10 gam dầu ăn (hoặc dầu oliu). Chế độ ăn cho trẻ 1 tuổi cần có tính đa dạng, hấp dẫn, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, và phù hợp với khẩu vị riêng biệt của trẻ.
Ở giai đoạn này trẻ có thể hấp thụ các loại gia vị khác nhau như: muối, bột nêm, nước mắm, rau thơm,… Do đó cha mẹ không cần áp dụng chế độ ăn nhạt hoàn toàn cho con, thay vào đó là thưởng thức “độ ngon” của thức ăn có gia vị đi kèm. Lưu ý không cho trẻ ăn mặn bằng người lớn, chỉ bỏ thêm chút xíu gia vị vào khẩu phần cháo cho có hương vị.
Thực đơn hàng ngày cho bé 1 tuổi luôn có sự góp mặt của cháo hạt (có thể dao động từ 2-3 bát cháo/ngày). Tùy vào khẩu vị ăn uống của mỗi trẻ mà người lớn chế biến món cháo sao cho phù hợp nhất. 3 nguyên liệu không thể thiếu trong món cháo của trẻ 1 tuổi là: tinh bột (gạo), chất đạm (thịt, tôm, cua, cá, trứng gà), chất xơ (các loại rau củ quả).
Cha mẹ có thể dùng gạo tẻ hoặc gạo nếp nấu cháo cho bé, nhưng gạo nếp sẽ có hương vị thơm ngon và dễ nghiền nát hơn gạo tẻ. Có 2 cách chế biến thực phẩm thịt, cá, tôm, cua để nấu cháo ngon: Một là rửa sạch, xay nhuyễn thực phẩm; Hai là ninh nhừ trên lửa nhỏ rồi chắt lấy nước cốt. Đối với trẻ 1 tuổi, cha mẹ nên áp dụng cách thứ nhất để giữ trọn vẹn nguồn dinh dưỡng có trong thực phẩm, đồng thời tập cho trẻ cách nhai và nghiền nát thức ăn.
Nấu cháo cho trẻ cần sử dụng thực phẩm tươi sống, làm sạch sẽ trước chế biến, nấu chín nhừ tất cả nguyên liệu. Thông thường, đun sôi gạo và thịt (cá, tôm, cua) trước, sau đó mới cho rau củ quả vào sau. Đối với rau xanh, chỉ cho vào nồi cháo trước khi tắt bếp 10 phút, bởi nếu đun quá lâu rau sẽ mất độ ngon và không còn dinh dưỡng như trước nữa. Chỉ cho trẻ ăn cháo trong ngày, không nên sử dụng lại cháo thừa hoặc để trong tủ lạnh nhiều ngày. Điều này không tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ chút nào.
Mẹ có thể tự lên thực đơn hàng ngày cho bé 1 tuổi, chỉ cần lưu ý hàm lượng dinh dưỡng có trong các loại thực phẩm. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho bé 1 tuổi là không quá nhiều và cũng không quá ít, đảm bảo cân bằng dinh dưỡng thiết yếu, hạn chế sự quá tải trong tiêu hóa thức ăn ở trẻ nhỏ.
Có rất nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng dành cho bé 1 tuổi, giúp bé phát triển thông minh và khỏe mạnh. Tất cả thông tin được chia sẻ tại Blog nuoidaytre.com.vn. Cha mẹ có thể truy cập website để tham khảo thông tin hữu ích.